Гомогениза́ция (грекчадан ὁμογενής — бир хил) — гомоген яъни икки ёки кўп фазали системада табиатан қоришмайдиган моддаларни бир хил масса холатида ушлаб туриш, бунда концентрацион микробирлашмаларни олиб ташлаш йули билан моддалар аралаштирилади (масалан сув-ёғ).

Қўлланилиши

Озиқ овқат саноатида  — кўпгина истеъмол махсулотларини ишлаб чикаришда. Масалан: узок муддат сақланиши мумкин бўлган сут; сарёғ ёки маргарин ишлаб чикаришда — сув фазасининг бир хил тарқалишида («крестьянское масло») ва ёғ маҳсулотдаридаги бошқа компонентлар; майонез ва ёғ асосида ишлаб чиқариладиган бошқа дрессинглар − сувли муҳитда ёғ фазасини бир хил тарқалиши учун; пюре ва паштет тайёрлаш жараёнида, айникса болалар озиқ овқати соҳасида; шарбат ишлаб чиқариш соҳасида.

Гомогенизатор — гомогенизация қурулмаси — гомоген яъни бир ҳил масса ҳолатига келтириш, гомогенизация қилинган суюқлик, порошокли аралашма бўлиши ҳам мумкин, икки ёки ундан ортиқ компонентли, табиатан бир бири билан аралашмайдиган моддаларни аралаштиради, ундан ташқари таркибида бор нарсаларни керакли даражагача майдалаш ҳусусиятига эга.

Суюқликлар турли зичликка эга бўлганлиги сабаб, уларни аралаштириш эмульсия қисмлари ҳажмига боғлик, ва қисмлар қанчалик майда бўлса, гомоген суюқлик ўзининг бир хиллик холатини шунча узоқ вақт давомида сақлаб қолади.

Гомогенизатор турлари:

1. Механик гомогенизатор аралаштирувчи ускуна бўлиб, юқори тезликка эга ва бир дақиқада бир неча ўн минг айланиш қилиши мумкин.
2. Ультратовушли.
3. Юқори босим гомогенизаторлари.

Гомогенизатор — (сутни қайта ишлашда) ёғ қисмларини майда заррачаларга бўлиб берувчи ускуна. Гомогенизация натижасида ёғ заррачалари сутнинг барча қатламларига бир хил тарқалади, натижада сут бир ҳил масса ҳолатига келади, чўзилувчанлиги ошади. Маҳсулот тепа қисмида ёғ тўпланишига ва ачиб қолишга қарши бардам бўлади. Бу хил гомогенизаторларда поршенли (плунжерли) насос ўрнатилган бўлиб, ўзгартирилувчан тешик оркали суюқликни юқори босим билан чиқаради. Асосий хоссалари иш жараёнидаги босим ва ишлаб чиқарувчанлик хисобланади.

Турли гомогенизаторларни солиштириш учун, сувда ишлаб чиқариш қўлланилади, чунки турли маҳсулотларда ишлаб чиқариш тезлиги хам турли бўлади.

Бугунгу кунга келиб гомогенизаторларнинг турли хиллари ишлаб чиқарилмокда.

Уларнинг нархи гомогенизация сифати ва ускунанинг қанча муддат хизмат қилишидан келиб чиқиб белгиланади.

Италияда ишлаб чикарилган гомогенизаторлар:

1.  Гомогенизатор Инвента

Ишлаб чиқариш қуввати 400 л/соат

 

 

---